Kamica to jedno z najczęstszych schorzeń układu moczowego, dotykająca 10 – 15% populacji. Jej najważniejszym symptomem jest kolka nerkowa. Wśród osób, które przebyły epizod kolki nerkowej, Bardzo często odnotowuje się nawroty choroby. Dlatego warto poznać przyczyny choroby i sposoby jej zapobiegania.
Przyczyny kolki nerkowej
Główną przyczyną kolki nerkowej jest wytracanie złogów kryształów w drogach moczowych. Są to m. in. szczawiany wapnia, fosforany, węglan wapnia, fosforany amonowo – magnezowe, cystyna czy kwas moczowy. Zapoczątkowują one powstanie coraz większych kamieni, które blokując drogi moczowe dają objaw dotkliwego bólu, określanego mianem kolki nerkowej. Wytracaniu się kryształów w drogach moczowych sprzyjają liczne czynniki, z których najistotniejsze to:
- wiek: szczyt zachorowań odnotowywany jest między 20 a 50 r. ż.
- predyspozycje genetyczne
- zbyt mała ilość wypijanych płynów (poniżej 1200 ml na dobę) lub picie wody wysokozmineralizowanej
- zastój moczu w drogach moczowych (np. wady anatomiczne układu moczowego)
- zakażenia układu moczowego
- zaburzenia metaboliczne (pierwotna hiperoksaluria, hiperkalciuria, hiperurykozuria)
- dieta obfitująca w szczawiany, wapń i kwas askorbinowy: rabarbar, szczaw, szpinak, cytryny, buraki, herbatę czy alkohol
- duże spożycie mięsa, zakwaszającego mocz i sprzyjającego wytrącaniu się kryształów
Jak objawia się kolka nerkowa?
Atak kolki nerkowej to zwykle pierwszy objaw kamicy nerkowej. Charakteryzuje się bardzo silnym bólem, zlokalizowanym w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Najczęściej ból jest jednostronny, promieniuje do spojenia łonowego, narządów płciowych i krocza oraz tylnej i wewnętrznej powierzchni uda. Bardzo często bólowi towarzyszy krwiomocz, czyli obecność krwi w moczu na skutek podrażnienia ścian dróg moczowych przez kamień moczowy. Inne symptomy kolki nerkowej to współwystępowanie nudności i wymiotów, dreszczy i gorączki czy parcia na mocz.
Ile trwa kolka nerkowa? Niekiedy ból może minąć samoistnie po kilkunastu minutach, co wynika z przesunięcia się kamienia wzdłuż moczowodu i jego wydalenia wraz z moczem na zewnątrz. Niekiedy jednak ból może trwać kilka dni – wtedy wymagane jest wspomaganie wydzielenia złogu – stosuje się silne leki rozkurczowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Wymagana jest zmiana diety na ubogowapniową i ubogobiałkową oraz przyjmowanie dużych ilości płynów. Ostatecznością jest zabieg chirurgiczny, najczęściej z wykorzystaniem lasera, czyli jak najmniej inwazyjny. Z racji nawrotowego charakteru choroby, należy stosować profilaktykę kolki nerkowej w postaci odpowiedniej podaży płynów i zbilansowanej diety.
Powikłaniami kolki nerkowej może być uszkodzenie nerek i ich niewydolność, zakażenia układu moczowego czy rozwój nadciśnienia.